Dei aller fleste kjenner historia om Ronja Røvardotter av Astrid Lindgren – den ville, modige og rettferdige røvarjenta. Historia om Ronja kom først i bokform i 1980, deretter som svensk filmatisering i 1984, så som nyinnspeling i Netflix sin TV-serie i 2024, og no som norsk musikal-nytolking på teaterscena i 2025.

Av Margaretha Krug Aase

For dei som ikkje har sett, høyrt eller lest historia: Me er i ein slags mellomalder – ei magisk, tidlaus verd der villvetter, tussar, underjordiske og fossegrimar lev side om side med røvarar og futar. Mattis og Lovis, Ronja sine foreldre, får sin førstefødde unge ei lagnadstung natt der villvettene flyg blodsvoltne over borga der røvarkongen og fylgjet hans bur. I same augneblink som torevêret riv borga i to, vert Ronja fødd. Lite veit dei lukkelege røvarane i Mattisborga at erkefienden Bork og røvardronninga Undis også fekk ein son same natt.

Det er lukrativt å vere røvar, og Mattis og banden hans lev eit godt liv i Mattisborga. Kongen sine menn er ute etter å kvitte seg med røvarpakket ein gong for alle, og jaktar både Borka og Mattis. Borka og banden hans ender til slutt opp i nordenden av Mattisborga. Dei jevngamle ungene møter kvarandre tilfeldigvis som erkefiendar ein dag på kvar si side av Helvetesgapet som skil ruinane, men vert etter kvart bestevener. Bror og syster kallar dei kvarandre til og med. Det er duka for både ytre og indre konfliktar når dei til slutt vert oppdaga, og må rømme ut i skogen der dei busett seg i ei bjørnehole saman.

Boka om Ronja har ein trufast tilhengjarskare i alle aldrar. Dei fleste som har sett filmen, hugsar nok aller best dei grøne små tussene som ustanseleg spør «Åffer då, då?», og mange fann nok at nyinnspelinga som TV-serie funka vel så bra som duganes laurdagsunderhaldning

Musikalen Ronja Røvardatter manglar nok den underlege, kjærkomne magien som alltid lurar mellom linjene i Lindgren sine bøker, og som også finst i filmen, sjølv om han er over 40 år gammal no. Musikalen anno 2025 ber preg av å kutte litt for kjapt i svingane, og tempoet i dialogen er såpass høgt at det er vanskeleg å forstå alt som skjer på scena. Sjølv om dei har eit solid ensemble på scena, maktar sjølv ikkje Snøfall sin kjendis «Pil» å trollbinde publikum på same måten som originalen(e). Lyden er heller ikkje den beste, til tross for at storsalen i Kilden vanlegvis har utruleg bra lydoppsett og akustikk. Det er nokre nydelege, stemningsfulle augneblink innimellom, og kulissane er interessante med flyttbare «steinblokker» som endrar form og rekkefølgje frå scene til scene. Stykket er delt inn i to akter med ein 20 minutts pause i midten, men sjølv om dei er tilnærma like lange, var sistedelen over på eit blunk. Det skjedde mykje i andre akt, og tempoet var høgt.

Eit av høgdepunkta i musikalen var, som i filmen, dei grøne tussane sitt soloinnslag, og av skodespelarane var det mellom anna spesielt Aina Gundersen (som Undis) og Øyvind Boye (Mattis) som viste sine beste sider denne laurdagen i Kilden. Det var kan hende litt underleg at musikken, som vart skriven av hit-maskinen Svein Gundersen, mannen bak «La ilden lyse» og «Har en drøm», ikkje traff heilt innertiar med lydsporet denne gongen. Ingen av songane gjorde spesielt sterkt inntrykk, og mange sakna nok meir trøkk i låtane. Dei vert rett og slett litt for inkjeseiande og tafatte.

Når det er sagt, såg det ut til at både store og små koste seg denne laurdagen. Det var nok flest jenter i barneskulealder og nostalgiske foreldre/besteforeldre som hadde tatt turen til Kilden 1. februar i 2025. Artistfoto tok ein uhøgtideleg runde blant tilfeldige publikummarar etter førestillinga, og jamt over fekk musikalen tommel opp. «Heilt greitt, midt på treet», «Litt kjedeleg scenografi med dei grå boksane som vart køyrt fram og tilbake» og «veldig gøy med dei grøne tussane!» verka å vere den gjengse oppfatninga om stykket.

Historia om Ronja er ei evig aktuell forteljing som rører ved djupe, viktige tema som fridom, sjølvstende, nestekjærleik, godheit og mot. Viss du verkeleg vil oppleve magien i historia bør du lese boka først, deretter sjå filmen frå 1984, og så kan du med godt samvit la deg underhalde av nyinnspelinga i musikalsk drakt. Uansett er forteljinga om Ronja ei historie du ikkje bør gå glipp av uavhengig av kor gamal eller ung du er.

Se alle bildene vi knipset:

Medvirkende i forstillingen:

Ronja: Ingeborg Walther
Birk: Kevin Haugan
Mattis: Øyvind Boye
Lovis: Solveig Andsnes
Borka: Trond Teigen
Undis: Aina Gundersen
Skalle-Per: Trond Høvik
Ensemble: Cassandra Bækkel, Jan Nicolai Wesnes og Benjamin Windborg

Regi: Charlotte Brænna
Koreografi: Mikkel Maanum
Musikk: Svein Gundersen
Scenografi: Simen Gloppen
Kostymer: Tuva Listau
Lyd/LED: Filip Sunnset Johannesen
Inspisient: Emilie Hallem                                    
Produsent: Alive Entertainment